Data publikacji: 2008-11-03

Sprzęgła wielotarczowe w pojazdach ciężarowych

Na polskich drogach pojawia się coraz więcej pojazdów ciężarowych i autobusów wyposażonych w wielotarczowe sprzęgła.
Aby przybliżyć takie rozwiązanie przeniesienia napędu przedstawiamy przykłady konstrukcji najczęściej spotykanych sprzęgieł dwutarczowych, ich zalety ,wymagania podczas montażu oraz ewentualne problemy występujące po wymianie takich sprzęgieł.

Rozwiązania konstrukcyjne:
 
  1. Sprzęgło dwutarczowe z jednakowymi tarczami
  2. Sprzęgło dwutarczowe z „tarczą matką” posiadającą wielowypust na piaście głównej dla drugiej tarczy 
  3. Sprzęgło dwutarczowe z drugą tarczą, przeznaczoną do napędu pomocniczego, stale połączoną z dociskiem.
  4. Sprzęgło dwutarczowe podwójne, sterowane dwoma niezależnymi sprężynami centralnymi.

Zalety

Bardzo duża odporność cieplna (podwójna powierzchnia cierna; często stosowane są w pojazdach pracujących w trudnych warunkach, np. na budowach ).
Większa elastyczność załączania (dlatego są również stosowane w autobusach).
Kompletacja i wymagania podczas montażu.
Komplet sprzęgła dwutarczowego dostarczany na wolny rynek części zamiennych to najczęściej:
- docisk,
- tarcza wewnętrzna,
- tarcza pośrednia.

Uwaga! Tarczę sprzęgła zewnętrzną oraz łożysko sprzęgła trzeba zamówić oddzielnie.
Fabrycznie kamienie sterujące płytami dociskowymi tarcz są precyzyjnie ustawione i nie wolno ich zmieniać. Natomiast po przykręceniu docisku należy dobić trzpienie prowadzące do koła zamachowego. 
  
Ważne regulacje.

Pomiary bazowe docisku sprzęgła dwutarczowego
Odległość pomiędzy piastą / powierzchnią czołową tarczy sprzęgła, a powierzchnią styczną obudowy koła zamachowego musi wynosić ok. 32 mm.

Problemy podczas eksploatacji 

Sprzęgła dwutarczowe przeznaczone są do pracy w najcięższych warunkach, dlatego są bardzo trwałe, osiągają przebiegi pond 1 milion km. 
Najczęściej problemy pojawiają się po wymianie sprzęgła. Tak jak większość sprzęgieł, ale te w szczególności, powinno wymieniać się w komplecie. Takie sprzęgło jest w zasadzie zespołem elementów wzajemnie zależnych i wymiana jednych części najczęściej uniemożliwia prawidłową pracę innych. Dlatego bardzo ważne jest przestrzegania procedur montażowych. 

Podstawową cechą sprzęgła dwutarczowego jest to, że obie tarcze pracują równocześnie, przenosząc proporcjonalnie moc na koła pojazdu. 
Jeżeli po wymianie sprzęgła, nie pracuje ono prawidłowo, to najczęściej ten podstawowy warunek nie jest spełniony, czyli tarcze pracują nierówno lub wręcz pracuje czasami tylko jedna tarcza. Jest to wynik błędów popełnionych podczas montażu , np.:

- zmieniono położenie kamieni sterujących,
- wymieniono tylko jedna tarczę,
- nie dobito trzpieni prowadzących,
- uszkodzono zęby jednej z tarcz podczas wprowadzania wałka sprzęgłowego (obie tarcze muszą mieć zęby w  piaście ustawione w identycznym położeniu).

Pamiętajmy więc, że przestrzeganie opisanych procedur montażowych zapewni sprzęgłom dwutarczowym prawidłową pracę i długotrwałą eksploatację. Samemu warsztatowi zaś przysporzy uznanie zadowolonych klientów.