Data publikacji: 2008-05-26

Sprzęgła do samochodów ciężarowych X-Tend

Samonastawne dociski sprzęgieł o średnicy 430 mm. (typu X-Tend ) występują w wersji pchanej lub ciągnionej. 

SACHS X-Tend 

Specjalistyczne firmy produkujące komponenty do aktualnie powstających pojazdów starają się 
tak rozwijać swoje produkty, by sprawiały najmniej kłopotów podczas eksploatacji w pojazdach. 
Dlatego wiele podzespołów jest tak konstruowanych, by w czasie codziennej eksploatacji same korygowały swoje nastawy, dopasowując je do aktualnego stanu zużywających się ich elementów. 
Sprzęgło z dociskiem samonastawnym zwane X-Tend jest jednym z takich podzespołów. 
Zasada działania polega na stałej proporcjonalnej korekcie podparcia sprężyny centralnej sprzęgła, kompensującej zużywanie się okładzin ciernych tarczy sprzęgła. 
 
Wpływ zużycia tarczy na położenie sprężyny centralnej 

Zmiana położenia końcówek sprężyny centralnej powoduje, że zmieniają się siły potrzebne do wysprzęglenia oraz położenie początkowe elementów układu wysprzęglania. 
Wskutek tego przestrzeń przeznaczona na sprzęgło musiała być powiększona o tę wielkość. 
Od kilku lat coraz więcej pojazdów ciężarowych i autobusów ma tzw. zmechanizowane skrzynie biegów i zautomatyzowane układy sterowania sprzęgłem . 
Układy te bardzo trudno było wykonać tak, by prawidłowo działały przy ciągle zmieniającym się tzw. punkcie początkowym. 
  
Systemy samoregulacji 

System X-Tend powoduje, że sprężyna centralna znajduje się cały czas w tym samym miejscu, zapewniając najlepsze warunki pracy standardowym i zautomatyzowanym układom sterowania sprzęgłem. 
Zastosowanie docisków samonastawnych jak wszystkie nowości wymaga zachowania specjalnych warunków podczas montażu i demontażu takich sprzęgieł: 

Sprzęgła tego typu należy wymieniać tylko w kompletach (sprzęgło jest ustawione fabrycznie odpowiednio do grubości tarczy).

Docisk sprzęgła jest wyposażony w blokadę mechanizmu samoregulującego. Działa on jednak w oparciu o zasadę samohamowności wykorzystującą tarcie między pierścieniami nastawczymi, dlatego nie wolno takich docisków rzucać, upuszczać itp., ponieważ wprowadzone w drgania pierścienie mogą się przesunąć i zmienić nastawy.
Z tego samego powodu nie wolno takiego docisku zmywać np.; olejem napędowym, gdyż może to zmienić współczynnik tarcia powierzchni pierścieni nastawczych i uniemożliwić prawidłową pracę takiego docisku.
Również jeżeli taki docisk zostanie zalany jakimiś płynami eksploatacyjnymi w pojeździe, to z tych samych powodów nie będzie się nadawał do ponownego zamontowania.

Jak widać sprzęgła X-Tend można trwale uszkodzić jeszcze przed montażem w pojeździe. 
Dlatego podczas montażu takiego zestawu należy bezwzględnie przestrzegać instrukcji podanych przez producenta pojazdu: 
Przykręcać docisk na krzyż jednorazowo dokręcając śruby tylko o jeden lub dwa obroty, by nie odkształcać obudowy docisku.