Data publikacji: 2011-02-14
Kontrola łożyska oporowego wysprzęglika - porady ZF Services
Przyczyną awarii sprzęgła w pojazdach ciężarowych jest często wadliwa praca układu wysprzęglania. Jego uszkodzenie w skrajnych przypadkach może nawet doprowadzić do spalenia sprzęgła. Doświadczenie inżynierów i mechaników ZF Services wskazuje, że kontrola łożyska oporowego wysprzęglika sprzęgła jest typową czynnością serwisową wymagającą poświęcenia bardzo dużej uwagi szczegółom, ale przyczyniającą się dzięki temu do redukcji kosztów utrzymania pojazdu.
Poniżej zostały opisane wybrane okoliczności, w których może dojść do uszkodzenia łożyska oporowego wysprzęglika, a w konsekwencji także całego sprzęgła.
Nieosiowa praca łożyska oporowego
Do uszkodzenia łożyska oporowego wysprzęglika może dojść w sytuacji, gdy inne elementy sprzęgła, takie jak tuleja prowadząca, czy widełki wyłączające odkształcą się lub zużyją. Jeżeli sprężyna membranowa zostanie przesunięta odśrodkowo, może dojść do zwiększenia się tarcia w punkcie jej styku z dociskiem. Przez to, siła docisku zmniejsza się, a sprzęgło zaczyna się ślizgać. (Zob. zdjęcia 1-3: porównanie zużycia punktów styku).
Nieprawidłowa instalacja łożyska oporowego wysprzęglika
Jeżeli łożysko oporowe wysprzęglika zostanie zainstalowane w nieprawidłowej pozycji, widełki wyłączające mogą zaklinować się na tulei prowadzącej (zob. zdjęcie 4). Pierwszym odczuwalnym przez kierowcę objawem takiej sytuacji będzie stosunkowo toporna praca sprzęgła. Skróceniu ulegnie droga wycisku, co może spowodować problemy z wysprzęglaniem. Ze względu na powstałe skrzywienie, siła sprężyny membranowej będzie mniejsza, a sprzęgło szybko zacznie się ślizgać.
Zużycie innych elementów układu sprzęgłowego
Zużycie mechanizmu wyłączającego może powodować powstawanie oporu na pedale sprzęgła. W takiej sytuacji szczególną uwagę należy poświęcić:
- powierzchni tulei prowadzącej,
- powierzchni styku widełek wyłączających,
- samym widełkom wyłączającym.
Jeżeli elementy te są w znacznym stopniu zużyte lub zatarte (zob. zdjęcie 5), charakterystyka zmiany biegów może ulec pogorszeniu. Możliwe konsekwencje to: zwiększone drgania, utrudnione wysprzęglanie oraz ciężka praca sprzęgła. Warto jednocześnie pamiętać, że po demontażu skrzyni biegów, elementy wyłączające nie są napięte, a zatem manualne testy łożyska oporowego wysprzęglika nie dadzą właściwych rezultatów.
