Data publikacji: 2018-01-16

Przyczyny przedwczesnych uszkodzeń piast

Konstrukcja łożysk kół samochodowych ewoluowała od układu dwóch jednorzędowych łożysk tocznych do piast trzeciej generacji o zintegrowanej budowie z mocowaniem do tarczy hamulcowej, zwrotnicy, koła dodatkowo wyposażonych w czujniki systemów ABS/ESP.

W samochodach osobowych jeżdżących aktualnie po polskich drogach, bardzo popularnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi są piasty drugiej generacji. Charakteryzują się one zwartą budową z wprasowanymi łożyskami na piastę. Najczęściej spotykane są w pojazdach grupy VW Audi Skoda oraz Ford Mazda Volvo
Główną zaletą piast koła jest spójna, modułowa konstrukcja zmniejszająca ilość elementów i masę nieresorowaną pojazdu. Wpłynęło to na zwiększenie żywotności piasty w porównaniu do łożysk pierwszej generacji. Trwałość piast drugiej generacji zależy jednak w dużej mierze od prawidłowego montażu. Producenci samochodów ostrzegają, że przedwczesne zużycie bieżni łożysk najczęściej spowodowane jest błędami montażowymi, których można uniknąć poprzez stosowanie odpowiednich narzędzi.

Producent BTA w swojej szerokiej gamie produktowej oferuje łożyska do wielu samochodów osobowych, dostawczych i ciężarowych obecnych na europejskich drogach, a wśród dostępnych produktów BTA znajdują się również piasty drugiej generacji.

Analiza długoterminowa zgłoszeń reklamacyjnych producenta uwidoczniła zwiększoną ilość przedwczesnych uszkodzeń niektórych modeli piast. Aby zweryfikować przyczynę, reklamowane piasty zostały posegregowane na grupy, według najczęściej pojawiających się przyczyn. Ponad 82% uwag dotyczyło głośnej pracy łożyska, a po dokładniejszej weryfikacji okazało się, że problem ten dotyczy piast drugiej generacji.

Aby uzyskać wiarygodne wyniki, przekazaliśmy reklamowane piasty do firmy INTERMEKO Europe, w której znajduje się laboratorium badawcze dla przemysłu motoryzacyjnego. W Laboratorium przeprowadzono pogłębioną analizę, każda piasta została przecięta i poddana dalszym badaniom. Dokonano analizy stanu kulek, smaru, uszczelniaczy i powierzchni bieżni.

Efekt badania

W wyniku przeprowadzonych badań zaobserwowano, że wewnątrz piast występowały uszkodzenia i złuszczenia powierzchni bieżni. Charakterystyczną cechą było występowanie uszkodzeń w odległościach podziałowych kulek. Kulki łożyskowe (symetrycznie rozmieszczone za pomocą koszyka na bieżni) uszkodziły powierzchnię bieżni łożyskowej co było przyczyną głośnej pracy łożyska.

Przyczyna powstawania takich uszkodzeń

Niestety uszkodzenia tego rodzaju często spowodowane są zastosowaniem niewłaściwych urządzeń montażowych. Piasty kół są bardzo wrażliwe na sposób montażu. Jeżeli mechanik nie dysponuje odpowiednim zestawem ściągaczy, stosuje prasę hydrauliczną lub co gorsze, używa prowizorycznych narzędzi np. młotka. Zaobserwowane wgniecenia na powierzchni bieżni powstają wówczas, gdy siła z prasy hydraulicznej przekazywana jest na kołnierz lub flanszę piasty, zamiast na zewnętrzny pierścień łożyska. Wówczas cała siła montażowa przenoszona jest poprzez kulki na delikatną bieżnię łożyskową. W skutek niewłaściwego sposobu montażu, kulki zostają odciśnięte na powierzchni bieżni łożyska, często dochodzi także do oderwania z gładkiej powierzchni bieżni części materiału i bardzo poważnego uszkodzenia. Uszkodzenie początkowo niezauważalne, w trakcie pracy postępuje. Na tym etapie użytkownik pojazdu obserwuje wyraźnie słyszalny hałas i szum dobiegający od koła – piasty. Po przejechaniu kilku tysięcy kilometrów dochodzi do propagacji uszkodzenia bieżni, dalszego łuszczenia warstwy wierzchniej i degradacji łożyska.

Jeśli objawy logiczne przykłady i przyczyny uszkodzeń opisane są szczegółowo w powszechnie dostępnej literaturze technicznej.

Tym sposobem mechanicy, w większości przypadków nieświadomie, w przypadku niezastosowania prawidłowej procedury montażu, narażają siebie i właścicieli aut na koszty kolejnego łożyska, ponownej jego wymiany oraz dodatkowe koszty, m.in. utraconego czasu.

Jak sobie z tym poradzić?

Łożyska z piastą drugiej generacji w najbardziej popularnych modelach aut takich marek jak Ford, Volvo czy grupy Volkswagen-Audi-Skoda, należy precyzyjnie wprasować przy użyciu specjalistycznych narzędzi, tzw. ściągaczy, dedykowanych dla danego rodzaju piasty. Stosowanie tych narzędzi daje możliwość łatwej wymiany piasty, bez ryzyka jej uszkodzenia.

Ściągacze przeznaczone do piast drugiej generacji znajdują się w ofercie narzędziowej Inter Cars SA.
Podczas wymiany piasty, zgodnie z technologią naprawy należy zdiagnozować co było przyczyną konieczności wymiany. Jeśli nie było to naturalne zużycie, należy zdiagnozować przyczynę skróconego okresu eksploatacji piasty. Należy przy tym zwrócić uwagę na wszystkie elementy i podzespoły współpracujące z piastą, m.in. zwrotnica, tarcza, zacisk hamulcowy. Uszkodzone elementy należy wymienić lub skorygować ich ustawienia, np. przekładni kierowniczych, geometrii zawieszenia.